دکتر نصرت الله رستگار، محقق و پژوهشگر انستیتوی ایران شناسی آکادمی علوم اتریش است که اگر چه سالیان طولانی است که در آن سوی مرزها به سر می برد اما هیچگاه از تحقیق، پژوهش و تالیف درباره ادبیات و هنر سرزمین مادری فارغ نبوده و همواره برای شناساندن گنجینه های ادبی این سرزمین در تلاش و تکاپو بوده است . رایزنی فرهنگی ج . ا. ایران در وین به پاس قدردانی از زحمات این استاد شاهنامه پژوه و در راستای اجرای پروژه گفتگو با ایران شناسان مقیم اتریش ، مصاحبه ای با ایشان انجام داده است که ماحصل آن را در ادامه می خوانید .
نصرت الله رستگار هستم متولد 1321 شمسی در کرمان ( 1942 میلادی ) در خانواده نسبتا مرفهی به دنیا آمدم . پدرو پدر بزرگم به طور سنتی در بازار کرمان جواهر فروش و زرگر بودند – بنده بعد از اخذ دیپلم به تهران آمدم و در رشته تکنولوژی قبول شدم و دایی ام که قبل از من رفته بود آلمان ، اصرار داشت که در آنجا ادامه تحصیل بدهم . در 18 سالگی رفتم آلمان و برای تحصیل در رشته مهندسی ماشین در دانشگاه هانوفر پذیرش داشتم . اول دوره کارآموزی و بعد هم سه و سال و نیم از شروع تحصیلم رادرآلمان بودم . بعد از این دوره به درخواست پدر و مادرم برگشتم ایران و متوجه شدم که پدرم به علت بیماری دیابت بینایی خود را ازدست داده و من هم چون تنهاپسر خانواده بودم تصمیم گرفتم که بمانم و شروع کردم به ادامه کار پدرم . تااینکه با اصرار مادرم درخواستی دادم به دانشگاه تهران برای شروع و ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات آلمانی و چون در دانشگاه هانوفر دانشجو بودم از کنکور معاف شدم و در رشته زبان و ادبیات آلمانی مشغول تحصیل شدم تا مقطع فوق لیسانس و در هر مقطع شاگرد ممتاز بودم و بعد از آن درخواست بورس کردم ازآلمان و برای دوره دکتری ، ازآلمان بورس تحصیلی گرفتم .
در آلمان (هایدلبرگ) رشته جدید التاسیسی بود تحت عنوان رشته " علم ادبیات " که در این رشته موفق به اخذ دکتری شدم و همزمان در رشته های فرعی مانند فلسفه هم تحصیل کردم . بعد از فارغ التحصیلی ، از آلمان آمدم ایران و در دانشگاه تهران به عنوان استاد یار مشغول تدریس شدم و رساله دانشیاری ام را در مورد علم ادبیات و زبان فارسی تحویل دادم .
در سال 1979 از تهران به وین آمدم و در سال 1983 در رشته ایرانشناسی در فرهنگستان علوم اتریش استخدام شدم و هم زمان دانشگاه وین از من دعوت کرد و دروسی که مربوط به رشته ایرانشناسی بود را من تدریس می کردم و 25 سال مشغول تدریس بودم .
در آن زمان رشته ایران شناسی در دانشگاههای کشورهای آلمانی زبان نو پا بود که با پیشنهاد استاد مایر هوفر در آکادمی علوم یک کمیسیونی برای تحقیقات روی ایران دایر گردید و این رشته در آکادمی علوم به عنوان یک رشته پژوهشی تاسیس شد .
تالیف یک کتاب با عنوان " نام نامه ایرانی " که کلیه نام های ایرانی را در تمام متون ادبی استخراج کردند و از لحاظ زبان شناسی ، لفظ، معنی و سایر موارد بررسی کردند و من هم پروژه اولم در اکادمی علوم همین موضوع بود و من به طور تخصصی در پروژه بررسی نام های ایرانی که در حماسه های قدیم مثل شاهنامه و آثار نظامی و در کل 13 اثر حماسی را انتخاب کردم که اسم های اشخاص و موضوع داستان ها را بررسی کردم . پروژه بعدی که کار کردم در خصوص نقدهایی بود که بر کتاب های ایران شناسی نوشتم مثل " معما و لغز " و این دوره از لحاظ تحقیقاتی ، دوره بسیار پرباری برای من بود و بعد هم با همکاری دوستم آقای خسرو جعفر زاده ، انجمن دوستی ایران و اتریش را تاسیس کردیم و با این کار سعی کردیم جامعه ایرانی مقیم اتریش از فرهنگ خودش به دور نباشد ، با سخنرانی های مختلف در زمینه های ادبیات ، موسیقی ، معماری و ....و در چارچوب سمپوزیوم های انجمن ایران شناسان اروپایی به بسیاری از کشورها مثل فرانسه ،آلمان ، ایتالیا و انگلستان سفر و در مورد ایران شناسی سخنرانی کردم و در این زمینه بسیار فعال بودم .
از آثار دیگری مورد توجه من بود و در خصوص آن به صورت یک پروژه کار کردیم کتاب " ظفر نامه " حمد الله مستوفی است که 75000 هزار بیت دارد که قبلا معرفی نشده بود و به صورت تک نسخه ای در کتابخانه بریتانیا موجود بود که توسط ما و با کمک مرکز نشر دانشگاهی عین نسخه لندن چاپ شد .
کار بعدی هم که انجام دادم " سفر نامه " ناصر خسرو بود که آقای ملتسل به آلمانی ترجمه کرده بود و با اصطلاحاتی که روی آن انجام دادم مثل تصحیح برخی واژه ها ، توسط بنده در آکادمی علوم منتشر شد . همچنین چندین ترجمه دیگر از اقای ملتسل را چاپ کردم مثل کتاب " حکایت هایی از ایران " کتاب " اشعاری از مولوی " و کتاب " 102 رباعی از مولانا " .
همچنین یک مقاله تحقیقاتی در مورد تاریخچه ایران شناسی در اتریش از حدود 300 پیش تا کنون ، که اولین مدارک را بررسی کردم که ابتدا به زبانی آلمانی نوشتم و بعد به زبان فارسی چاپ شد و در مراکز مختلف از جمله دانشگاه تهران ، بنیاد ایران شناسی و .... به صورت سخنرانی ایراد شد .
نظر شما